Αγγελιδάκης Γεώργιος, Ιατρός ΩΡΛ, Αθήνα

Οι έρευνες έχουν αποκαλύψει απροσδόκητα, ότι υπάρχουν μοναδικά γλοιοκύτταρα που ενθυλακώνουν οσφρητικές νευρικές ίνες και είναιο τα λεγόμενα οσφρητικά ενθηλακωμένα νευρικά νημάτια. Στα κύτταρα αυτά εκφράζονται στοιχεία του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος.

 Τα οσφρητικά ενθηλακωμένα νευρικά νημάτια  είναι ικανά να ανιχνεύουν και να αποκρίνονται στις βακτηριδιακές προκλήσεις  μέσω της σύνθεσης  του οξειδίου του αζώτου [1].

Ο Elsherif HS, και οι συνεργάτες του καθόρισαν τη σχέση συγκέντρωσης μεταξύ του ρινικού οξειδίου του αζώτου (nNO) και της επίδρασής της στη λειτουργία της όσ φρησης. Η έρευνα έγινε σε κέντρο τριτοβάθμιας περίθαλψης. Συμμετείχαν 64 ασθενείς που έπασχαν από χρονία ρινοκολπίτιδα και 20 υγιή άτομα. Η μελέτη ήταν προοπτική.

Μέθοδος: Η συγκέντρωση του  nNO  μετρήθηκε  με χημειοφωταύγεια και οι οσφρητικοί ουδοί με ραβδία (Sniffin’ Sticks) ουδού φαινυλαιθανόλης. Στους ασθενείς με ρινοκολπίτοιδα αυτές οι μετρήσεις έγιναν προεγχειρητικά και μετά τρίμηνο από την ενδοσκοπική χειρουργική των κόλπων.

Αποτελέσματα: Τα υγιή άτομα είχαν σημαντικά υψηλότερες συγκεντρώσεις nNO και καλύτερους οσφρητικούς ουδούς σε σύγκριση με τους ασθενείς με ρινοκολπίτιδα, τόσο πρίν , όσο και μετά τη χειρουργική επέμβαση, αυτών που χειρπουργήθηκαν.  Στην ομάδα με τη ρινοκολπίτιδα οι οσφρητικοί ουδοί και οι συγκεντρώσεις nNO παρέμειναν χωρίς αλλαγή μετά τη χειρουργική επέμβαση στην ομάδα με τη χρονία ρινοκολπίτιδα. Στην ομάδα με τη χρονία ρινοκολπίτιδα , οι συγκεντρώσεις του nNO σχετίστηκαν θετικά με τον προεγχειρητικό ουδό (P < 0.0001)  και 3 μήνες μετά το χειρουργείο (P 0.05).

Συμπέρασμα: Η οσφρητική λειτουργία και συγκέντρωση  nNO  επηρεάζονται στη χρονία ρινοκολπίτιδα, αλλά όχι στα υγιή άτομα. Οι δύο αυτές παράμετροι δεν επηρεάζουν η μία την άλλη άμεσα, αλλά θα μπορούσε η φλεγμονώδης διαδικασία  της χρόνίας ρινοκολπίτιδας να επηρεάσει την όσφρηση και τη συγκέντρωση  nNO. Το οξείδιο τρου αζώτου που παράγεται στις παραρρίνιες κοιλότητες δεν φαίνεται να επηρεάζει άμεσα την την οσφρητική λειτουργία [2]. 

Βιβλιογραφία

1. Harris JA, West AK, Chuah MI. Olfactory ensheathing cells: nitric oxide production and innate immunity. Glia. 2009 Dec;57(16):1848-57.

2. Elsherif HS, Landis BN, Hamad MH, Hugentobler M, Bahig SM, Gamaa AM, Lacroix JS. Olfactory function and nasal nitric oxide. Clin Otolaryngol. 2007 Oct;32(5):356-60.