Η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία καθιερώθηκε διεθνώς ως αιτιολογική θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας

alt

Ψηφίδης Δήμος, Ωτορινολαρυγγολόγος, Θεσσαλονίκη

Μεταξύ των θεραπειών που εφαρμόζονται στην αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας, στις οποίες περιλαμβάνεται η αποφυγή των αλλεργιογόνων και η φαρμακοθεραπεία η ειδική ανοσοθεραπεία παραμένει η μόνη θεραπεία, η οποία όχι μόνον ανακουφίζει τούτα συμπτώματα των ασθενών, αλλά εξουδετερώνει και την αιτία τους.

Η ειδική ανοσοθεραπεία χορηγείται σε βαθμιαία αυξανόμενες δόσεις του ένοχου για την πρόκληση των συμπτωμάτων αλλεργιογόνου. Η ειδική ανοσοθεραπεία εφαρμόστηκε πριν από 100 χρόνια και παρέμεινε, ως εμπειρική θεραπεία επί 40 χρόνια, ενώ το 1954 άρχισαν να αξιολογούνται τα αποτελέσματά της με κλινικά ελεγχόμενες μελέτες.

 

Σήμερα η ειδική ανοσοθεραπεία χορηγείται με υποδόριες ενέσεις εκχυλισμάτων αλλεργιογόνου ή αλλεργιογόνων, προς τα οποία είναι ευαισθητοποιημένοι οι ασθενείς και ως υπογλώσσια ανοσοθεραπεία, δηλαδή με ενστάλαξη υπογλωσσίων σταγόνων αλλεργιογόνου ή αλλεργιογόνων, των οποίων βαθμιαία αυξάνει ο αριθμός, μέχρις ότου επιτευχθεί η ανοχή της μέγιστης δόσης  Μέχρι σήμερα παγκοσμίως έχουν αναλυθεί μια μελετηθεί σε μετα-αναλύσεις  η αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της υποδόριας και υπογλώσσιας ανοσοθεραπείας σε ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα και άσθμα.

 

 Εφόσον έχουν τηρηθεί οι συστάσεις για την ακριβή δοσολογία και προσεκτική χορήγηση της υπογλώσσιας ανοσοθεραπείας η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά της είναι πολύ καλή. Όσον αφορά την υποδόρια ανοσοθεραπεία τα αποτελέσματά της είναι εξίσου ικανοποιητικά με αυτά της υπογλώσσιας ανοσοθεραπείας, αλλά μειονεκτεί κατά το γεγονός ότι η χορήγησή της μπορεί να συνοδευτεί  από συστηματικές αλλεργικές αντιδράσεις [1]. Η συχνότητα των συστηματικών αναφυλακτικών αντιδράσεων στην υποδόρια ανοσοθεραπεία φτάνει περίπου στο 0.2%  των ενέσεων και 2-5% των ασθενών και καμιά φορά μπορεί να μπει η ζωή του ασθενούς σε κίνδυνο [2]. 

 

H Συνεργασία  Cochrane Cochrane Collaboration δημοσίευσε το  2010 στην Cochrane Review όλα όσα αφορούσαν την  υπογλώσσια ανοσοθεραπεία στη θεραπεία της  αλλεργικής ρινίτιδας. Η ανασκόπηση αυτή είχε πρωτοδημοσιευτεί το 2003 και στην οποία αναφερόντουσαν τα εξής: «Η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία είναι μια ασφαλής θεραπεία η οποία περιορίζει σημαντικά τα συμπτώματα και τη χρήση αντιαλλεργικών φαρμάκων για την αντιμετώπιση  των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας. Το μέγεθος του οφέλους της υπογλώσσιας ανοσοθεραπείας, συγκρινόμενο  με αυτό  των διάφορων άλλων διαθέσιμων θεραπειών, και ιδιαίτερα της ενέσιμης ανοσοθεραπείας, δεν είναι ξεκαθαρισμένο, καθώς έχει αξιολογηθεί άμεσα από τη μελέτη πολύ λίγων μελετών.

 

Απαιτείται περαιτέρω έρευνα, που θα είναι επικεντρωμένη στη χορήγηση της επιθυμητής δόσης αλλεργιογόνου και της επιλογής των προς θεραπείαν ασθενών»[3].

Έκτοτε ακολούθησε μεγάλος αριθμός κλινικών ερευνών που αφορούσαν την υπογλώσσια ανοσοθεραπεία. Η ανασκόπηση του 2003 περιελάμβανε 22 κλινικές μελέτες, ενώ οι συγγραφείς της Cochran Review  του 2010 εντόπισαν 60 μελέτες (εκ των οποίων οι 49 κρίθηκαν κατάλληλες για μετα-ανάλυση με ένα σύνολο  2333 ασθενών που πήραν υπογλώσσια ανοσοθεραπεία και συγκρίθηκαν με 2256 άτομα που πήραν εικονικό φάρμακο.

 

Οι συγγραφείς εκτέλεσαν  εξαντλητικές αναλύσεις των μειζόνων δόσεων αλλεργιογόνων , των  εξατομικευμένων αλλεργιογόνων, , τον τύπο του περιεχομένου της κάθε συνταγής,  τα αποτελέσματα της χορήγησης αντιαλλεργικών φαρμάκων , τα ολοετήσια αλλεργιογόνα, την ηλικία των ασθενών, τη διάρκεια της θεραπείας και τις παρενέργειες.

 

Ο Radulovic et al.(2010) κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι: Η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία είναι πλέον εδραιωμένο  ότι είναι μια βιώσιμη  εναλλακτική θεραπεία της ενέσιμης ανοσοθεραπείας με σημαντικά μικρότερους κινδύνους και βάσει των μετααναλύσεων διαφέρουν ελάχιστα στην αποτελεσματικότητα [4]. 

 

Η ενέσεις αποτελούν τον κύριο παράγοντα της μη συμμόρφωσης των ασθενών προς την υποδόρια ανοσοθεραπεία. Σύμφωνα όμως με σεβαστό αριθμό μελετών η υπογλώσσια ανοσοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ επωφελής τόσο για τους ασθενείς, όσο και για τα συστήματα υγείας. , όταν η αποτελεσματικότητα της θεραπείας επιμένει μετά το πέρας της θεραπείας, εφόσον έχουν επιτευχθεί οι επιθυμητές ανοσολογικές αλλαγές των ασθενών [5].  

Βιβλιογραφία 

1. Incorvaia C, Frati F. One century of allergen-specific immunotherapy for respiratory allergy. Immunotherapy. 2011 May;3(5):629-35.

2. Incorvaia C, Masieri S, Berto P, Scurati S, Frati F. Specific immunotherapy by the sublingual route for respiratory allergy. Allergy Asthma Clin Immunol. 2010 Nov 9;6(1):29.

3. Wilson DR, Torres LI, Durham SR. Sublingual immunotherapy for allergic rhinitis. Cochrane Database Syst Rev. 2003;(2):CD002893.

4. Radulovic S, Calderon MA, Wilson D, Durham S. Sublingual immunotherapy for allergic rhinitis. Cochrane Database Syst Rev. 2010 Dec 8;(12):CD0028.

5. Incorvaia C, Masieri S, Berto P, Scurati S, Frati F. Specific immunotherapy by the sublingual route for respiratory allergy. Allergy Asthma Clin Immunol. 2010 Nov 9;6(1):29.

Copyright: www.orlpedia.gr, Korinthos, Greece